دو میراث گران بهاء از امام هادی (ع)

زیارت غدیریه و جامعه کبیره یادگاری از امام هادی(ع)

از امام علی النقی چند یادگاری همچون زیارت جامعه کبیره، زیارت غدیریه، دعای کوتاه در کنار قبر مبارک آن حضرت، نماز بالای سر در حرم حضرت رضا (ع) و تعقیبات نماز... به یادگار مانده است.

درباره زیارت جامعه کبیره که اقیانوسی مواج از معارف الهی و مضامین عالی مشتمل بر معرفی مقام ائمه علیهم السلام است؛ همین بس که به تعبیر علامه مجلسی(ره) زیارت جامعه کبیره از نظر سند و روایت از صحیح‌ترین و قوی‌ترین زیارات ائمه(ع) است که در حرم هر یک از ائمه معصومین(ع) آن زیارت را می‌خوانیم.

ویژه نامه میلاد امام هادی علیه السلام

میلاد امام هادی (ع)

 کلینى در کافى می نویسد: حضرت هادی (ع) در نیمه ذى حجه از سال 212 به دنیا آمد. البته برخى نیز روایت کرده‏‌اند که تولد آن حضرت در ماه رجب و در سال 214 بوده است. در کشف الغمة نیز گفته شده است که آن حضرت در روز جمعه پا به دنیا گذارد.

شیخ مفید گوید: "محل تولد آن حضرت در صریا، یکى از قراى مدینه بود".

مادر آن حضرت

14 ذی الحجه بخشش فدک به حضرت زهرا (کپی برداری فقط با ذکر منبع جایز است)

در روز 14 ذی الحجه پس از جنگ خیبر سرزمین بسیار عظیم فدک (تقریبا طول و عرض آن ده کیلومتر در ده کیلومتر بوده است) تنها به وسیله پیامبر اکرم و امیرالمومنین فتح شد و چون خیل و رکاب در آن دخالت نداشت (یعنی رزمندگان اسلام برای آن جهاد نکرده بودند) طبق آیه ی قران

" ما افاء الله علی رسوله من اهل القری فلله وللرسول ولذی القربی..." (1)

ملک شخص پیامبر می شود.(2)

در این هنگام خداوند به پیامبر وحی نازل فرمود که:

13 ذی الحجه نزول لقب امیرالمومنین ( کپی برداری فقط با ذکر منبع جایز است)

در سیزدهم ذی الحجه خداوند برای مومنین امیر و امام انتخاب نمود و جبرئیل نازل شد و به حضرت علی این گونه سلام کرد: "السلام علیک یا امیرالمومنین" (1)

پیامبر اکرم (ص) فرمودند: این جبرئیل است که از سوی خداوند تحقق انچه به من وعده داده شده بود را آورده است.

بعد پیامبر به اصحاب فرمودند که به حضرت علی (ع) با عنوان امیرالمومنین سلام کنند, برخی با رغبت و برخی با اکراه سلام کردند.

چرا ابلاغ خلافت حضرت علی(ع) در «غدیر خم» صورت گرفت؟

چرا پیامبر اسلام(ص) مسئله ولایت و خلافت حضرت علی(ع) را در بازگشت از «حجة الوداع» و در آن شرایط سخت، در محل «غدیر خم» مطرح فرمودند؟

آن‌گاه که تهدید رومیان از ناحیه سرزمین‌هاى شام، مرزهاى شمالى کشور اسلامى را به خطر انداخت و قدرتِ زبان‌زد رومیان، همه را وحشت‌زده کرد، رسول خدا(ص) چنین مصحلت دانست که سپاهى گران از تمام بلاد اسلامى فراهم و به قصد سرحدّات شمالى روانه گرداند.

روم، یکی از دو قدرت بزرگ دنیاى آن روز، قدرت برتر، لقب گرفته و با امپراتوری قدرتمند ایران برابرى می‌کرد، از این رو مبارزه و جهاد با آنان، براى بسیاری از مسلمانان مشکل و حتی پیروزى بر آنان غیر ممکن می‌نمود. همین امر موجب شد تا رسول خدا(ص) در گردآورى و تجهیز سپاه و افزودن بر شمار آن، تلاش بی‌سابقه‌اى نماید. ایشان از پیش اعلام فرمود که هدف،

اعلان عمومی برای سفر حج (مقدمات غدیر)

در سال دهم هجرت، به دستور الهی، آخرین سفر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به مکه برای تعلیم حج و اعلام ولایت ائمه (علیهم السلام) آغاز شد. در این سفر بیش از یکصد و بیست هزار نفر آن حضرت را همراهی کردند که در شرایط آن زمان سابقه نداشت.

بلافاصله پس از پایان مراسم حج، اعلام شد همه حجاج از مکه خارج شوند و برای برنامه ای مهم در غدیر خم - که کمی قبل از محل جدا شدن کاروان ها بود ـ حضور یابند.

سه روز پس از پایان مراسم حج، سیل جمعیت به سوی غدیر حرکت کردند.

 

بررسی برخی شبهات

با توجه به بررسی کتابهای تفسیری و تاریخی موجود، ‌اعم از شیعه و سنی، این نتیجه به دست آمد که آیه‌ی مباهله اختصاص به پیامبر اکرم و اهل‌بیت او دارد. با این وجود تعداد محدودی از اهل سنت به سبب غرض‌ورزی که با جریان شیعه و پیروان مکتب اهل‌بیت(ع) دارند، در خصوص این آیه شبهاتی را مطرح نموده و با خارج کردن آن از جریان آل‌پیامبر(ص)، سعی در خدشه وارد کردن به فضیلت اهل‌بیت(ع) نمودند.(1)

اهم ایراداتی که به تفاسیر وارد نموده‌اند از این قرار است:

شبهه‌ی اول. وجود کلمات و عبارات جمع در آیه

قوی‌ترین و با فضیلت‌ترین و مهمترین آیه که اهل سنت در حق امیرالمؤمنین (ع) می دانند:

جالب‌ترین آیه‌ای که خود بزرگان اهل سنت، آن را قوی‌ترین و با فضیلت‌ترین و مهمترین آیه در حق امیرالمؤمنین (علیه السلام) و حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) و حسنین (علیهما السلام) می‌دانند، آیه مباهله است:

فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکُمْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَکُمْ وَ أَنْفُسَنَا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَةَ اللَّهِ عَلَى الْکَاذِبِینَ (1)

و زمخشری می‌گوید:

مقایسه عدالت امیر المومنین(ع) با خلفا- از شرایط احراز مقام امامت

1)نبی مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود:

کفی و کف علی فی العدل سواه.

دست من و دست علی، در گسترش عدالت یکسان هست.(1)

یعنی همان آیه مباهله‌ای که حضرت علی (علیه السلام) را نفس پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در تمام فضائل، جز نبوت شمرده است، این هم یکی از مصادیق آنهاست.

2)ابن عساکر و سیوطی از ابن عباس نقل می‌کنند که می‌گوید:

وزیر پیامبر (صلی الله علیه وآله)

انک تسمع ما أسمع، و ترى ما أرى، الّا أنک لستَ بنبى، و لکنّک لوزیر و انک لَعلى خیر.
خطاب پیامبر صلى الله علیه و آله به على علیه السلام: تو مى شنوى آنچه را که من مى شنوم و مى بینى آنچه را من مى بینم؛ ولى تو پیامبر نیستى، بلکه تو وزیر من هستى و تو در مسیر خیر قرار گرفته اى.

---

1. خطبه 192 نهج البلاغه.

حدیث یوم الدار

حدیث یومُ الدّار، مشهور به حدیث یوم الإنذار و حدیث عشیره، روایتی از پیامبر اکرم(ص)که در آن، از خویشاوندان خود می‌خواهد دعوت او را بپذیرند و اسلام بیاورند و در ضمن آن به وصایت و خلافت بلافصل علی بن ابی طالب(ع) تصریح می‌کند. بنابر منابع تاریخی، حدیثی و تفسیری، این حدیث پس از آن صادر شد که در سال سوم بعثت، طبق آیه ۲۱۴ سوره شعراء مشهور به آیه انذار، پیامبر مامور شد تا خویشاوندان نزدیک خویش را به اسلام دعوت کند.

این حدیث از جمله ادلّۀ متکلمان امامیه در اثبات خلافت بلافصل و وصایت امام علی(ع) است.

حدیث مهدوی

امام مهدی " عجل الله تعالی فرجه الشریف ":

خداوندا، 

وعده ای را که به من داده ای برآورده کن 

امر قیام مرا تمام فرما 

قدمهایم را ثابت بدار 

و در سایه قیام من جهان را پر از عدل و داد کن ...

بحارالأنوار، ج 51 ،ص 13

روز ناله نومیدى شیطان

امام باقر(علیه السلام) از پدر بزرگوارش امام صادق(علیه السلام) نقل کرد که فرمودند:

شیطان دشمن خدا چهار بار ناله کرد: 

1  روزى که مورد لعن خدا واقع شد 

2   و روزى که به زمین هبوط کرد 

3  و روزى که پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) مبعوث شد 

4   و روز عید غدیر.

اعمال عید غدیر

نماز روز غدیر

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:

کسى که در روز عید غدیر هر ساعتى که خواست، دو رکعت نماز بخواند و بهتر اینست که نزدیک ظهر باشد که آن ساعتى است که امیرالمؤمنین(علیه السلام) در آن ساعت در غدیر خم به امامت منصوب شد، (هر که چنین کند) همانند کسى است که در آن روز حضور پیدا کرده است.

روزه غدیر

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:

روزه روز غدیر خم با روزه تمام عمر جهان برابر است. یعنى اگر انسانى همیشه زنده باشد و همه عمر را روزه بگیرد، ثواب او به اندازه ثواب روزه عید غدیر است.

کرامت انسانی در اسلام غدیر

انسان در دیدگاه اسلام غدیر، موجودی است با تاج «کرمّنا»[1].

خداوند کریم است و کریمانه، انسان را کرامت بخشیده است. انسان در تصور اسلام غدیر، جانشین خداست، در زمین و خداوند متعال به او کرامت ارزانی داشته و او را مکرّم کرده است.

آشکار است که این کرامت، مخصوص یک تن یا یک گروه نیست، بلکه همه فرزندان آدم و حوا را شامل می شود. مقتضای کرامتندی انسان این است که همه مردمان، در بهره مندی از موهبت های آفریده ی خدا، یکسان باشند.

این حالت، همان است که نمونه ی عالی و فراگیر آن، در عصر حکومت قرآنیِ مهدوی تجسم پیدا خواهد کرد. زیرا در آن عصر، استضعاف عملا از میان می رود و مستضعفان واقعا پیشوایان و فرمانروایان خواهند بود.

و واضح است که استکبار و استضعافِ اقتصادی از بزرگترین علتهای نابودی و سلب کرامت انسانی است.

چنانکه گفتیم،

قال امیرالمومنین علی علیه السلام:

إنَّ أحَبَّ المُؤمنِینَ إلَى اللّه ِ مَن أعانَ المُؤمِنَ الفَقیرَ مِنَ الفَقرِ فی دُنیاهُ و مَعاشِهِ 

محبوب ترین مؤمن نزد خداوند،کسى است که مؤمن فقیرى را،در تنگدستى دنیا و گذران زندگى ، یارى رساند. 

---

تحف العقول ، ص 376

زیارت امام رضا(علیه‌السلام)

رسول خدا حضرت محمد(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمودند:

سَتُدْفَنُ بَضْعَةٌ مِنِّی بِخُرَاسَانَ مَا زَارَهَا مَکْرُوبٌ إِلَّا نَفَّسَ اللَّهُ(عَزَّوَجَلَّ) کَرْبَهُ وَ لَا مُذْنِبٌ إِلَّا غَفَرَ اللَّهُ لَهُ ذُنُوبَه‏؛

در آینده‌ای نزدیک، پاره‌اى از تـن مـن، در خـراسـان دفـن می‌شود که هیـچ غمگینى او را زیـارت نمی‌کند مگر اینکه خداوند(عزّوَجلّ) غم از دلش برطرف کرده و هیچ زائر گنه‌کارى به زیارتـش نمی‌رود مگر اینکه خــدا گناهانش را بیامرزد.

منبع: من‌لایحضره‌الفقیه ج2 ص583

حبل الله المتین در کلام رسول الله (ص)

و اعتصموا بحبل الله

مردی به حضور رسول خدا صلی الله علیه و آله و السلام آمد و از آن حضرت تقاضا کرد که مراد از حبل الله در آیه{ و اعتصموا بحبل الله} را- که به فرمان خدا، عموم امت اسلام باید به آن تمسک جویند- توضیح دهند.
رسول اکرم بی درنگ دست او را گرفته بر روی شانه امیرالمومنین علیه السلام گذاشتند و فرمودند:
” ای اعرابی! این حبل الله است؛ به دامان او در آویز…

 ( بحار ۱۶:۳۶ ح۵)

حضرت صدیقه کبری سلام الله علیها

    فَجَعَلَ اللهُ...اِطاعَتَنا نِظاماً لِلمِلَّةِ وَ اِمامَتَنا أماناً لِلفِرقَة؛

 خدا اطاعت و پیروی از ما اهل بیت را سبب برقراری نظم اجتماعی در امت اسلامی و امامت و  رهبری ما را عامل وحدت و درامان ماندن از تفرقه ها قرار داده است.

الاحتجاج علی اهل اللجاج (طبرسی)ج1 ، ص99

حضرت زهرا سلام الله علیها:

اِنَّ السَّعیدَ، کُلَّ السَّعیدِ، حَقَّ السَّعیدِ مَن أحَبَّ عَلِیاً فی حَیاتِه وَ بَعدَ مَوتِه؛

همانا سعادتمند(به معنای) کامل و حقیقی کسی است که امام علی(ع) را در دوران زندگی و پس از مرگش دوست داشته باشد.

امالی(صدوق) ص182