فوائد حکومت در عصر غیبت ازدیدگاه امیرالمومنین امام علی (ع)

امام علی(ع) در خطبه۴۰ نهج البلاغه، به هفت فائده از فوائد و برکات و آثار حکومت اشاره می کند که بعضی جنبه معنوی دارد و بعضی جنبه مادی؛ 

نخست این که، در سایه حکومت او مومن به کار خویش ادامه می دهد و راه خود را به مقام قرب الی الله می پیماید: «یَعْمَلُ فِی اِمْرَتِهِ الْمُوْمِنُ».

2. غیر مسلمان، نیز در حکومت (از مواهب مادی) بهره مند می شود، و به زندگی مادی دنیوی خود ادامه می‏دهد: «وَ یَسْتَمْتِعُ فِیَها الْکَافِرُ».

3. و نیز خداوند به مردم فرصت می دهد که در دوران حکومت، زندگی طبیعی خود را تا پایان در سلامت نسبی طی کنند: «وَ یُبَلِّغُ اللهُ فِیهَا الاَْجَلَ».

4. به واسطه تشکیل حکومت، اموال بیت المال جمع آوری می گردد و هزینه های دفاعی و عمرانی فراهم می شود: «وَ یُجْمَعُ بِهِ الْفَیءُ».

پنجم این که: به تنها با حکومت است که می توان با دشمنان مبارزه شود: «وَ یُقْاتَلُ بِهِ الْعَدُوُّ».

6. به واسطه حکومت، جاده ها امن و امان می گردد: «وَ تَامَنُ بِهِ السُّبُلُ».

و هفتم این که، حقّ ضعیفان به کمک او از زورمندان گرفته می شود:

«وَ یُوْخَذُ بِهِ لِلضَّعِیفِ مِنَ الْقَوِیِّ».

*** و در سایه انجام یافتن این وظائف هفتگانه از سوی حکومت، این نتیجه نهایی حاصل می گردد که نیکوکاران در رفاه خواهند بود و از دست بدکاران در امان می باشند: «حَتَّی یَسْتَرِیحَ بَرٌّ وَ یُسْتَرَاحَ مِنْ فَاجِر».

تاریخ بشریت، گواهی است بر این کلام گهربار امیرمومنان. لکن در گذشته و حتّی در زمان حال، اقلیتی بوده و هستند که طرفدار نفی حکومت می باشند. و اما پاسخ آن، این سخن ارزشمند امام علی می باشد:

وَ اِنَّهُ لاَبُدَّ لِلنَّاسِ مِنْ اَمِیر. بی شک مهمترین شرط برای زندگی صحیح امنیّت و نظم است، سپس وجود افراد نیرومندی است که در برابر دشمنان خارجی و زیاده خواهان داخلی سدّی ایجاد کنند که آن هم بدون تشکیل حکومت، امکان پذیر نیست.

---

 مکارم شیرازی، پیام امیرالمومنین، ج ۲، ص ۴۳۴.